Avondvierdaagse Driebergen-Rijsenburg

Maandag 3 t/m donderdag 6 juni 2024

Artikel geschreven door Hans Hermans

Vanaf maandag 4 juni wordt voor de dertigste keer de Driebergse Avondvierdaagse (A4D) gelopen. Dat had zomaar de 31ste A4D kunnen zijn, ware het niet dat de MKZ-crisis in 2001 roet in de benenwagens gooide. De toenmalige Plaatselijke Regelingscommissie (PRC) vond lopen door het agrarisch buitengebied niet verantwoord vanwege het mogelijke besmettingsrisico. In Driebergen wordt de A4D georganiseerd onder toezicht van de Sticht Gooise Wandelsport Bond, deeluitmakend van deNederlandse Wandelsport Bond (NWB)

In 1908 werden de eerste wandelmarsen georganiseerd door de in dat jaar opgerichte Koninklijke Nederlandse Bond voor Lichamelijke Opvoeding. In 1934 werd de NWB opgericht. De beide bonden willen nog dit jaar gaan samenwerken.
In de oorlog verboden de Duitsers de bondsvoettochten, waarna deze dan maar ’s avonds werden gehouden, de hedendaagse A4D. Ook daarvan kregen de onderdrukkers snel lucht en wederom werden de marsen verboden, omdat de Duitsers deze zagen als samenscholingen tegen de bezetter.

Na WOII leefden de A4D’s weer op, met vandaag de dag een A4D in bijna elke plaats. De vele vereiste vergunningen en gemeentelijke bepalingen vormen in toenemende mate immense hindernissen voor de organisatoren. Maar de hechte en creatieve Driebergse PRC met veel trouwe vrijwilligers weet elk jaar toch weer een mooi wandelevenement te organiseren.

In februari 1982 begonnen gemeentelijke plannen voor een Driebergse A4D écht gestalte te krijgen. Men vond onder andere de fietstochten van de overwegend jeugdige deelnemers naar en van Doorn niet veilig. Overigens vindt dit jaar in Doorn de 61ste A4D plaats en is daar het defilé traditiegetrouw op vrijdag.
Door een snelgroeiende groep van deskundige en enthousiaste vrijwilligers uit het Driebergse onderwijs en sportverenigingen kon al gauw de gehele organisatie van de gemeente worden overgenomen. Met als resultaat een PRC die enkele maanden later vier prachtige wandelavonden verzorgde voor maar liefst het dubbele aantal van de verwachte 800 deelnemers. Een wolkbreuk op de eerste wandelavond hield de lopers niet tegen, iets waarvoor nu een tocht zou worden afgelast.

Is de A4D van nu nog net zoals de A4D van toen? Ja en nee. Ja, er wordt nog steeds vier avonden geestdriftig gelopen en nee, er wordt minder strak gestapt. Vooral de defilé’s zijn rommeliger. En daar waar toen complete sportverenigingen fier in uniform meeliepen, zijn het nu vooral de leerlingen van het plaatselijke basisonderwijs die dit flaneerfestijn tot een groot succes maken. Na groep acht is het niet meer “cool” mee te lopen met de Avondvierdaagse.
Nog niet zo lang geleden werden de vierdaagsevoetgangers de laatste avond overladen met duizendschoon, de ultieme A4D-bloemen. Nu worden de kinderen volgehangen met snoepkettingen, een ongezonde beloning voor een gezonde bezigheid.

Maar gebleven is een mooi wandelavontuur door en rond ons dorp, waarvan alle deelnemers en de organisatie elk jaar weer mieters genieten.


Het begin

Artikel geschreven door Coen Langkemper

Van het gemeentekantoor via de kelder van Sparrendaal en de Parkschool naar het Seminarieterrein liep de weg van de eerste Driebergse Avondvierdaagse.

In februari 1982 begon ik als ambtenaar welzijn bij een gemeente na 18 jaar in het lager onderwijs gewerkt te hebben. De avondvierdaagse was mij als (gymnastiek) onderwijzer dus wel bekend. Dat de Driebergse jeugd voor dit wandelfeest naar Doorn moest, wist ik natuurlijk niet. Maar in mijn kennismakingsperiode met Driebergse organisaties kwam ik al snel op de hoogte. Met name Johan Zikking ijverde al jaren voor een plaatselijke Avondvierdaagse. Maar velen vonden met hem dat Driebergen dit wandelfestijn eigenlijk in eigen dorp moest hebben. Maar het bleef bij wachten op elkaar.

Toenmalig wethouder Wim Kozijn vond toen, dat de gemeente maar het initiatief moest nemen. Ik kreeg als ambtenaar een aantal uren om te proberen het van de grond te krijgen. Dat betekende uitzoeken wat er allemaal bij de organisatie kwam kijken, peilen of er voldoende belangstelling en vooral medewerking was te verkrijgen. Dat moest dan uitmonden in een organisatiegroep waarna de gemeente zich kon terugtrekken.

Johan Zikking was als organisator van de avondvierdaagse in Zeist de juiste man om alle benodigde informatie te verschaffen. Dat deed hij natuurlijk graag. Om de belangstelling te peilen werd een bijeenkomst gepland en in de kelder van Sparrendaal bleek dat er bij scholen, sportverenigingen en anderen veel draagvlak zou zijn. Maar dan moeten de werkers nog gevonden worden. Dat lukte vrij snel.

Harry Karreman, bestuurslid bij het Open Jongeren Centrum aan de Bosweg , nam het voorzitterschap op zich. Bas de Jonge stelde zich beschikbaar als penningmeester. Vanuit de scholen kwamen Cor Vierveijzer en Frans van Nieuwpoort in de werkgroep.
De sportverenigingen vonden in Berna Tak-Marlet en Henk Keijzer enthousiaste organisatoren. Voor de parcoursen werd de onmisbare medewerking toegezegd van de scouting onder aanvoering van Arie Veenhof en Marien Dorrestein.
Marijke Walgemoed reageerde naar aanleiding van de persberichten en zo stond er een hele ploeg klaar voor de voorbereiding, de administratie en alles eromheen.

Zij vormden wat toen in wandeltermen de regelingscommissie ging heten. Dat betekende dat de gemeente zich kon terugtrekken. Zo'n goede en vooral ook fijne ploeg mensen voor zo'n heerlijk evenement was voor mij reden genoeg om samen met Renee van de Berg het secretariaat op me te nemen.

De leden van de regelingscommissie kregen voor hun specifieke taak (parcoursen, inschrijvingen, defile en entourage, publiciteit en buffet al heel snel medewerking van andere Driebergenaren.

Deze groep wist dus in enkele maanden de Avondvierdaagse in Driebergen van de grond te krijgen. En met succes. De inschrijvingsavonden in de Parkschool (nu Zonheuvel) werden met spanning tegemoet gezien. De regelingscommissie hoopte op 800 deelnemers. Die verwachting werd ver overtroffen. Veel meer mensen gingen meedoen nu ze niet naar Doorn of Zeist hoefden. Met maar liefst 1600 wandelaars ging de 1e Driebergse Avondvierdaagse van start. Een wolkbreuk op de eerste wandelavond kon het enthousiasme van de deelnemers niet wegspoelen.
Alle deelnemers namen de donderdag deel aan het slotdefilé. Langs het bordes op Sparrendaal trok een lang en feestelijk lint met ervaren lopers voorop: de heer Behr voor zijn 25e kruisje en Gert van de Berg voor de 20e geflankeerd door burgemeester Jongeneel en zijn vrouw.
Een fantastische start mogelijk gemaakt door een groot aantal medewerkers en een regelingscommissie die strak organiseerde en daardoor ook goed kon improviseren. Vooral de onderlinge sfeer was bijzonder goed. Nu is dat vaak zo bij de start van iets nieuws, maar deze groep bleef ook de jaren daarna bij elkaar. De walk-in die na een aantal jaren door Marien werd geintroduceerd bevestigde dit nog eens extra. Dit wandelweekend voor de organisatoren in maart was een gebeuren op zich: vindingrijke puzzeltochten, samen afzien in de nachtelijke wandeluren in onbekende omgeving, diepgaande gesprekken enz. Heerlijke herinneringen.

En als ik tijdens de carnavalsoptocht elke keer weer de regelingscommissie met veel extra mensen aan de gang zie, weet ik, dat die sfeer nog steeds aanwezig is. Dat straalt af op de duizenden deelnemers die in de afgelopen 25 jaar 4 avonden heerlijk rond het mooie Driebergen hebben gewandeld.